#1 Zdajmy na pięć!- "Makbet" William Szekspir

Cześć Wszystkim!

Tak mam dla Was niespodziankę i to nie byle jaką! Znając każdego ucznia i nawet każdego książkoholika czytanie lektur nie jest zbyt przyjemne, prawda? Dlatego dla tych wszystkich, którzy nie chcą przeczytać jakiejś lektury, a chcą jakoś zdać kartkówki i odpowiedzi mam oto tą serię! Rzadko zdarza mi się nie przeczytać jakieś, więc dlaczego się z tym nie podzielić i pomóc innym? W tych postach będę dokładnie omawiać co, jak i dlaczego. Mam nadzieję, że taka seria pomoże kilku osobom :D

Nie będę podawała danych książki, no bo jest tyle jej wydań, że można zgłupieć, a autora to chyba każdy powinien znać: William Szekspir, znany dramaturg, autor m.in. "Romea i Julii" czy "Hamleta". Książka nie jest bardzo długa, bo ma może ze 100 stron. to z danych to wszystko chyba.

 

Fabuła:

Akcja dramatu rozgrywa się przede wszystkim w Szkocji, czasami w Anglii w średniowieczu (XI wiek). Tytułowy bohater Makbet to jeden z dowódców wojsk szkockich, zaprawiony w boju wojownik. Akt I, scena I rozpoczynają trzy czarownice (które są nowością w dziełach Szekspira), które rozmawiają o zbliżających się wojownikach. Gdy spotykają Makbeta i Banko, które przepowiadają im przyszłość, że Makbet będzie królem, ale jednak to Banko będzie większym i lepszym od Makbeta. Jednak to nasz tytułowy bohater rozprawił się z Makdonwaldem i dostał tytuł przez żołnierzy, a później samego króla "tana Kawdor", więc dlaczego ma być gorszy od Banko? W dalszych scenach żona, Lady Makbet gdy dowiedziała się o przepowiedni chce pozbyć się króla, by Makbet zajął jego miejsce. Gdy król przybywa do zamku Makbeta by osobiście pogratulować mu zwycięstwo, on po namowach żony zabija władcę i dwóch żołnierzy, osądzając ich o morderstwo, a ich śmierć jako zemsta Makbeta w imię króla. Zaniepokojeni synowie (Makduf i Malkolm) opuszczają kraj by się ukryć. Władzę przejmuję oczywiście Makbet. Jednak jedno zabójstwo ciągnie za sobą kolejne. Po królestwie zaczynają krążyć plotki o spisku królobójstwa. Przy życiu pozostał Banko i jego syn Fleance, a przecież dowódca był przy mówionej przepowiedni i mógłby coś zacząć podejrzewać. Makbet wynajmuje zbójów, którzy mają go zabić, gdy ten będzie w podróży do jego zamku na ucztę. Kolejny mord się dokonuje, jednak syn uchodzi z życiem. Nowego władcę na uczucie zaczynają dopadać wyrzuty sumienia. Podczas zabawy pojawia się duch Banko, który bardzo przeraża Makbeta. Bracia zmarłego władcy, gdy dowiedzieli się o krwawych żadach głównego bohatera, wyruszają do Anglii by uzyskać wsparcie od angielskiego monarchy, króla Edwarda do spisku, mającego na celu uwolnienie Szkocji. Do czarownic przybywa Makbet by prosić o pokazanie jego przyszłości. Dowiaduje się, że musi uważać na Makdufa, że żadna osoba, której nie rodziła kobieta, nie ma wystarczająco sił by go pokonać i że Makbet utrzyma koronę tak długo, dopóki las Birnam nie podejdzie pod jego zamek na wzgórzu Dunzynan. Makbet gdy dowiaduje się o ucieczce Madkufa do Anglii. Na zamek Makdufa w Fajf napadają zabójcy króla. Zabijają Lady Makduf i jej synka. Wojna jest nieunikniona. W tym czasie Lady Makbet popada w obłęd. Gdy wojska Makdufa przekraczają Szkocję prawie całe wojsko Makbeta. Malkolm rozkazuje każdemu swojemu żołnierzowi uciąć po jednej gałęzi z lasu Birnam i pod tą osłoną ruszył do ostatecznego szturmu na królobójcę. Królowa umiera. Nagle jeden z żołnierzy przynosi informację, że las Birnem ruszył w kierunku zamku. Zaniepokojony Makbet boi się spełnienia przepowiedni. Makbet prawie całkowicie osamotniony daje radę jeszcze zabić młodego Siwarda, syna hrabiego Northumberlandu. Do walki z tyranem staje Makduf. Pewny siebie, że nie może go nikt zabić, dowiaduje się z Makduf "przedwcześnie z łona matki był wypruty". Makbet wie, że to już jego koniec, jednak walczy do ostatniej krwi by umrzeć z honorem. Makduf przychodzi z odciętą głową Makbeta. Zostaje obwołany prawowity dziedziniec tronu- syn Dunkana, Malkolm.

Tragedia: 

William Szekspir odszedł do antycznych motywów tragedii jak:

przestrzegania 3 zasady jedności:
a) miejsca - wydarzenia dzieją się w różnych miejscach (Szkocja, Anglia)
b) czasu - czas w dramacie nie jest dokładnie określony, ale trwa kilka lat.
c) akcji - dramat jest wielowątkowy (dążenie Makbeta do zdobycia korony, choroba Lady Makbet, nastroje szkockiego społeczeństwa)
- Zrezygnowano z chóru, zastępuje go monolog wewnętrzny
- Akcja w dramacie przebiega na zasadzie: przyczyna- skutek, a nie tak jak w antycznych dramatach było fatum.

- wprowadzenie postaci fantastycznych

Geneza utworu:

Na "Makbeta" należy spojrzeć jako dzieło powstałe na oparciu o autentyczne, historyczne i udokumentowane wydarzenia.Dokładnie w roku 1040, król Szkocji Dunkan został zamordowany przez swego generała Makbeta, który w roku 1057 poległ z ręki niejakiego Malkolma, kolejnego monarchy koronowanego jako Malkolm III.

Tematy utworu:

1. "Makbet" jako dramat o żądzy władzy.- To jest bardzo łatwe do wyjaśnienia. Makbet po usłyszeniu przepowiedni od czarownic bardzo uwierzył w jej spełnienie i chciał by jak najszybciej się dokonała. By to spełnić dosłownie "szedł po trupach". Później gdy już ją zdobył, miał inne lęki, bo nie chciał jej utracić.

2. "Makbet" jako sztuka o wewnętrznej przemianie bohatera i stadium zbrodni.- Makbet i Lady Makbet po dokonywanych zabójstwach zaczynali mieć stadium "mycia rąk", który polegał na ciągłym myciu rąk by zmyć swoje winy. Jednak zabójstwa nie da się cofnąć, ani naprawić. Bohaterów zaczynają nękać wyrzuty sumienia, strach i paranoja. Z każdym dniem było z nimi coraz gorzej.

3. "Makbet" jako dramat ukazujący szekspirowską wizję świata i człowieka.- Obraz człowieka: ludzie popadają skrajnym emocjom, co nie jest dla niego dobre, staje się łatwowierny. Zapowiadać to ma barokowe rozdarcie człowieka. Obraz świata: Natura czasami potrafi człowiekowi pokazać czego powinna bać się najbardziej, jest też pokazana jako żywy byt.

Krótka charakterystyka bohaterów:

1. Makbet: tytułowy bohater. Dowódca wojsk, waleczny honorowy, męski z wielkimi niespełnionymi ambicjami.. Jednak i łatwowierny. Wierzy w słowa czarownic, które równie dobrze mogły kłamać, by "się zabawić". Do tego Makbet jest uległy, bo jaki prawdziwy mężczyzna pozwala by rządziła nim kobieta? Jest także w pewnym sensie zdrajcą, ponieważ przyrzekał wierność królowi, a później wbił mu nóż w serce. Zanim jednak miał mordować przeżywał wewnętrzną walkę dobra ze złem. Zabijał też wszystkich, którzy mogli mu w jakikolwiek sposób zaszkodzić w panowaniu, a najśmieszniejsze jest to, ze po każdym kolejnym trupie marzy, by właśnie ten był tym ostatnim. Na szczęście nękały go wyrzuty sumienia co świadczy, że miał uczucia. Poczucie jego bezkarności utwierdza się w kolejnych przepowiedniach wiedźm. Pod koniec swoich rządów był przez lub uważany za tyrana. Jednak sprawiedliwości staje się zadość i wiemy już jak kończy tytułowy bohater. Oczywiście Makbet w swojej ostatniej walce zachował się honorowo i tak chciał zginąć. Makbet stał się postacią tragiczną. Jego błąd polegał na tym, że liczył na możliwość zatrzymania się na drodze zbrodni, gdy wydarzenia zaczynały wymykać się spod kontroli.

2. Lady Makbet- to ostra kobieta, ze tak to ujmę. Od początku chciała władzy. Gdy tylko dowiedziała się o przepowiedni Makbeta chciała zrobić wszystko by tylko się spełniła. Tak jak mąż szła po trupach! Wykorzystywała ambicje dowódcy, manipulowała nim.Ta to miała tupet. Była okrutna, stanowcza i bezwzględna, bez krzty moralności i współczucia. Gdy tylko coś nie szło po jej myśli za wszystko obwiniała biednego Makbeta. Główny bohater był jej podporządkowany, taki pantofelek. Po kolejnych mordach popadła w obłęd, i od nich właśnie umarła.

Plan wydarzeń:

1. Otrzymanie przez Makbeta hrabstwa Kawdor w nagrodę za zwycięstwo nad buntownikami.

2. Pierwsza przepowiednia czarownic.

3. Decyzja o zabójstwie Dunkana.

4. Morderstwo władcy na zamku Makbeta i ucieczka prawowitych następców trony. 

5. Rządy króla Makbeta.

6. Zamordowanie Banka przez nasłanych zbójców.

7. Tyrańskie sprawowanie władzy i plany dalszych mordów.

8. Druga przepowiednia czarownic i poczucie bezkarności Mabeta.

9. Szaleństwo i śmierć Lady Makbet.

10. Śmierć Makbeta prze Madkufa.

11. Objęcie władzy przez Malkolma.

Przydatne cytaty:

Akt I, scena 2: "Cóż to za człowiek krwią zbroczony?"

Akt I, scena 3:      " Jeżeli los chce, abym był królem,

Niech mię bez przyczynienia się mojego

Ukoronuje"

Akt I, scena 7: "Gdyby ten straszny cios mógł przeciąć wszelkie

Dalsze następstwa, gdyby ten czyn mógł być

Sam w sobie wszystkim i końcem wszystkiego"

Akt II, scena 2: "<Nie zaśniecie już więcej!>

Makbet zabija sen, niewinny sen"

Akt V, scena 1: "Ciągle ten zapach krwi! Wszystkie wonie Arabii nie odejmą 

tego zapachu z tej małej ręki"

Akt V, scena 1: "Czyny przeciwne naturze

Rodzą przeciwny naturze niepokój"

Przydatne pojęcia:

*Didaskalia: zwane też tekstem pobocznym − wskazówki autora dla wystawiających dramat. Są one pisane obok głównego tekstu, zwykle innym krojem (czasami również kolorem) czcionki (pochyłym bądź podkreślonym). Didaskalia dotyczą zwykle wyglądu bohaterów, rekwizytów oraz oświetlenia. Ich celem jest pomoc reżyserowi w konstruowaniu scenariusza, scenopisu, a następnie realizacji sztuki teatralnej, słuchowiska lub innego spektaklu

* Monolog: długa wypowiedź bohatera.  

*Perypetia: zaskakujący zwrot akcji, powodujący przełom w życiu bohatera

*Tyrada: długa patetyczna wypowiedź jednego bohatera będąca częścią dialogu.

Mam nadzieję, że takie omówienie  lektury przyda Wam sie na języku polskim i zdacie go na pięć! Dajcie znać w komentarzach czy dodawać jeszcze takie posty :)

ZACZYTANEGO DNIA ŻYCZĘ! ♥